ΣΧΟΛΙΑ ΣΕ ΑΡΘΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
Το Αντί-Μνημόνιο: Φέρτε πίσω τις συντάξεις. Γιώργος Πίττας 30.12.2014.
Ο μόνιμος εκβιασμός, ιδιαίτερα κάθε φορά που πλησιάζουν εκλογές, είναι ότι αν βγούμε από τα μνημόνια ο κόσμος δεν θα πληρωθεί τις συντάξεις γιατί τα ταμεία είναι άδεια.
Η κατάσταση στα ασφαλιστικά ταμεία είναι πράγματι δραματική.
Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του ΙΝΕ – ΓΣΕΕ, τα αποθεματικά των ταμείων μέσα σε τέσσερα μνημονιακά χρόνια μειώθηκαν συνολικά από 26 δισ. ευρώ το 2009 σε 4,5 δισ. ευρώ το 2013.
Συνήθως στα ΜΜΕ ως υπαίτιοι εμφανίζονται τα άτομα με αναπηρία, γιατί παίρνουν τάχα «μαϊμού» αναπηρικές συντάξεις, η «υπογεννητικότητα», η «γήρανση του πληθυσμού» (η «πολυφαρμακία» όσον αφορά στον ΕΟΠΥΥ) και άλλα τέτοια.
Η αλήθεια είναι ότι η διάλυση οφείλεται στην εγκληματική πολιτική που έχουν ακολουθήσει για τα ασφαλιστικά ταμεία όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις – αλλά και οι προηγούμενες.
Ποιος φταίει;
Υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι για τους οποίους τα ταμεία έχουν φτάσει σε αυτήν την κατάσταση.
Α. Ο πρώτος λόγος.
- Η διαχρονική διαχείριση των αποθεματικών των ταμείων από την Τράπεζα της Ελλάδας
Πρώτος λόγος είναι η διαχρονική διαχείριση των αποθεματικών των ταμείων προς όφελος των Καπιταλιστών. Επί δεκαετίες τα αποθεματικά των ταμείων ήταν δεσμευμένα από την Τράπεζα της Ελλάδας με τον Αναγκαστικό Νόμο 1611/1950. Κάποια από αυτά παρέμεναν άτοκα. Ένα μικρό μέρος ήταν έντοκα, αλλά είχαν επιτόκια πολύ χαμηλότερα του πληθωρισμού και του επιτοκίου τραπεζικών καταθέσεων. Έτσι, η Τράπεζα της Ελλάδας μπορούσε να διαθέτει αυτά τα χρήματα σε εμπορικές τράπεζες που δάνειζαν τους βιομήχανους με μεγαλύτερα επιτόκια ενώ αντίθετα τα αποθεματικά των ταμείων μειώνονταν!
- Η δυνατότητα να επενδύονται τα αποθεματικά στο Χρηματιστήριο
Από το 1979, οπότε δίνεται η δυνατότητα να επενδύονται τα αποθεματικά στο Χρηματιστήριο, αρχίζει να διαμορφώνεται μια ακόμη πηγή αιμορραγίας μέσα από την πτώση στις τιμές των μετοχών.
Όμως το τζογάρισμα των αποθεματικών απογειώνεται την δεκαετία του 2000, όταν μια σειρά ταμεία επικουρικών συντάξεων επενδύουν σε «σύνθετα επενδυτικά προϊόντα». Το 2005-07 είχαμε το σκάνδαλο των οκτώ δομημένων ομολόγων αξίας 1,8 δις ευρώ, που αγοράστηκαν από ασφαλιστικά ταμεία με ανυπολόγιστη χασούρα – μέχρι που το 2007 ψηφίστηκε νόμος που απαγορεύει την επένδυση σε δομημένα ομόλογα.
- Η ληστεία του PSIΕπιστέγασμα της πολιτικής που λεηλάτησε τα αποθεματικά ήταν το περίφημο κούρεμα του PSI το Φλεβάρη του 2012. Τότε, ενώ οι «αγορές» ξεφορτώνονταν τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τα ασφαλιστικά ταμεία εξαναγκάζονταν από τρόικα και κυβέρνηση να τα αγοράσουν – και μάλιστα στην ονομαστική και όχι την τρέχουσα τιμή τους.Μέσα σε μια νύχτα με το κούρεμα του PSI (σύμφωνα με τη δεύτερη τριμηνιαία έκθεση του 2014 του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής) τα ταμεία απώλεσαν 13 δισ. ευρώ (ενώ άλλα 3 δις κουρεύτηκαν από νοσοκομεία, ΤΕΙ και άλλους φορείς).
- Οι συγχωνεύσεις των ταμείων που παρέμεναν υγιή με τα ελλειμματικά
Άλλος ένας λογιστικός τρόπος μέσα από τον οποίο οι κυβερνήσεις λεηλάτησαν τα αποθεματικά τα τελευταία χρόνια, ήταν οι συγχωνεύσεις των ταμείων που παρέμεναν υγιή με τα ελλειμματικά. Πίσω από τα παραμύθια περί «νοικοκυρέματος», με την ενοποίηση των ταμείων οι κυβερνήσεις αντί να ενισχύσουν αυτά που είχαν ελλείμματα, κατάφεραν να τα κάνουν όλα ελλειμματικά.
Σήμερα, με την επιχειρούμενη ενοποίηση Kυρίων και Eπικουρικών ταμείων προσπαθούν να καλύψουν τα ελλείμματα με τα λεφτά που κατέβαλαν στα επικουρικά τους οι εργαζόμενοι!
Β. Ο δεύτερος λόγος.
Η διαχρονική άρνηση των εργοδοτών να καταβάλλουν τα χρέη τους προς τα ταμεία.
Δεύτερος λόγος είναι η διαχρονική άρνηση των εργοδοτών να καταβάλλουν τα χρέη τους προς τα ταμεία – και η επίσης διαχρονική στάση των κυβερνήσεων να τους κάνουν πλάτη ψηφίζοντας επί δεκαετίες χαριστικές ρυθμίσεις στην Βουλή, που τους απάλλασσαν από τα χρέη με πενιχρά ή και καθόλου ανταλλάγματα. Αυτή η κατάσταση άνοιξε την πόρτα ώστε στα χρόνια των μνημονίων με δικαιολογία την κρίση να επέλθει η απόλυτη ασυδοσία. (Έτσι, ενώ ο τουρισμός «ανεβαίνει», ο κλάδος των ξενοδόχων-εστιατόρων χρωστάει από μόνος του 1,5 δις στο ΙΚΑ).Συνολικότερα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των εργοδοτών αφορούν στo μεγαλύτερό τους κομμάτι τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις: Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο ΙΚΑ (όπου είναι ασφαλισμένοι 1,6 δις εργαζόμενοι) τον Ιούλιο του 2014 ήταν 8,9 δις ευρώ και αφορούσε 441.781 επιχειρήσεις (περίπου οι μισές από αυτές ενεργές).Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (ΚΕΑΟ), ενταγμένες σε αυτό είναι 82.490 επιχειρήσεις που χρωστάνε 8,2 δισ. ευρώ. Από αυτές, 4.422 επιχειρήσεις χρωστάνε συνολικά 4,7 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά μέσο όρο ένα εκατομμύριο ευρώ η κάθε μια!
Όπως το έθεσε με δήλωσή του, τον Αύγουστο ο διοικητής του ΙΚΑ Ροβέρτος Σπυρόπουλος στο MEGA «περίπου 300 επιχειρήσεις χρωστάνε στο ταμείο 8,3 δισ. ευρώ».
Άλλα 7,4 δις ευρώ είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο ΟΑΕΕ (αυτοαπασχολούμενοι), 0,8 δις ευρώ στο ΕΤΑΑ (αυτοαπασχολούμενοι γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) και 0,3 δις ευρώ στο ταμείο των αγροτών, τον ΟΓΑ.
Σε αυτήν την κατηγορία δεν ανήκουν μόνο οι πραγματικοί αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες που στην πλειοψηφία δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα μέσα σε συνθήκες κρίσης. Ανήκουν και οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι που, αντί να έχουν σύμβαση μισθωτού, έχουν εξαναγκαστεί να εργάζονται σαν αυτοαπασχολούμενοι – απαλλάσσοντας τις επιχειρήσεις από την υποχρέωση να τους ασφαλίζουν.
Οφειλέτης στα ταμεία είναι και το ίδιο το κράτος.
Σε 12 δις ευρώ ανέρχονται οι οφειλές του κράτους προς τα ταμεία από το 1993. Μόνο το 2011, από τα 5,7 δισ. ευρώ των οφειλών του κράτους προς τρίτους, οι μεγαλύτερες ήταν προς τα ασφαλιστικά ταμεία, 2,825 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,139 δισ. προς το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.
Γ. Ο τρίτος λόγος.
Ο τρίτος λόγος είναι οι απώλειες στις εισφορές λόγων των εκατοντάδων χιλιάδων απολύσεων και των τραγικών μειώσεων των αποδοχών σε μισθούς και συντάξεις. Σύμφωνα με την δεύτερη τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής, 10,5 δισ. ευρώ είναι η απώλεια των εισφορών από τις μειώσεις μισθών και την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας.
Δίπλα σε αυτά, υπεύθυνες για τις απώλειες στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων είναι η υποχώρηση της πλήρους απασχόλησης, από 79% το 2009, σε 45% το 2012 και η μείωση στην τιμή των εργοδοτικών εισφορών το ίδιο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον για εκείνα τα αφεντικά που εξακολουθούν να τις πληρώνουν).
• Τέταρτος λόγος είναι οι περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση που στα ασφαλιστικά ταμεία μειώνεται σταθερά: Ήταν (σύμφωνα με την ΠΟΠΟΚΠ, την ομοσπονδία των εργαζόμενων στα ασφαλιστικά ταμεία) 21 δις ευρώ το 2011, 13,4 δις το 2012, 11,5 δις το 2013 και 9,8 δις το 2014, ενώ για το διάστημα 2015 – 2018 υπολογίζεται να είναι, σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο, 8,6 δις το χρόνο κατά μέσο όρο.
Ταυτόχρονα, οι περικοπές στην Υγεία, τα κλεισίματα και οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων έχουν σημάνει την παράλληλη μετακύλιση εξετάσεων, φυσιοθεραπειών και άλλων ιατρικών πράξεων στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα ο ΕΟΠΥΥ (που αποσπάστηκε από το ΙΚΑ) να χρωστάει στον ιδιωτικό τομέα.
Δ. Ο τέταρτος λόγος.
Νέος κύκλος επίθεσης
Οι τροϊκανές πολιτικές που ξεκίνησαν με την ψήφιση του ασφαλιστικού το 2010 (και συνεχίστηκαν με ψήφιση άρθρων σε πολυνομοσχέδια) έχουν σημάνει για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους:
Αύξηση των ορίων ηλικίας στα 65, καταρράκωση των συντάξεων, καθυστέρηση ετών στην καταβολή των συντάξεων (σε όλα τα Ταμεία εκκρεμούν 350.000 συντάξεις και εφάπαξ που δεν αποδίδονται), τεράστιες περικοπές στα εφάπαξ, έξτρα λεφτά από την τσέπη για φάρμακα και νοσηλεία ακόμα και στα δημόσια νοσοκομεία, συνεχή ανασφάλεια για την επόμενη μέρα. Όσο για το 1,2 εκατομμύριο ανέργων του ΟΑΕΔ, είναι πρακτικά ανασφάλιστο.
Κι όμως στις πρόσφατες συναντήσεις με την τρόικα η συγκυβέρνηση Σαμαρά συμφώνησε να ανοίξει ένα νέο, ακόμα σκληρότερο, κύκλο επίθεσης στα ασφαλιστικά δικαιώματα και το δικαίωμα στην περίθαλψη:
Παραπέρα ενοποίηση των Ταμείων, βασική σύνταξη 360 ευρώ (το μόνο κομμάτι της σύνταξης που θα εγγυάται το κράτος) επιπλέον μείωση 12-15% στα εφάπαξ των Ταμείων των δημοσίων υπαλλήλων, κατάργηση των όποιων ειδικών ηλικιακών ορίων έχουν απομείνει για γυναίκες, μητέρες, ΒΑΕ (με στόχο τα 67 έτη για όλους), νέο πετσόκομμα στις αναπηρικές συντάξεις, αύξηση των απαραίτητων ενσήμων προκειμένου ο ασφαλισμένος να κατοχυρώσει το δικαίωμα για συνταξιοδότηση, από τα 4.500 στα 6.000 ένσημα, νέα μείωση κατά μία επιπλέον μονάδα τις ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλουν οι εργοδότες στα Ταμεία
Πρόκειται για μια πολιτική που έχει σαν κεντρικό στόχο πέρα από την περικοπή των δαπανών να μετατρέψει τις κατώτερες συντάξεις για εκατομμύρια ανθρώπους στην ουσία σε προνοιακά επιδόματα, ενώ όσων αντέχει η τσέπη τους θα στραφούν αναγκαστικά στην ιδιωτική ασφάλιση, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ.
Το πρακτέο.
Το ασφαλιστικό του εργατικού κινήματος.
Απέναντι σε αυτά τα σχέδια το εργατικό κίνημα έχει το δικό του ασφαλιστικό.
Τα ταμεία μπορούν να γίνουν βιώσιμα, αρκεί να ληφθούν μερικά απλά και άμεσα υλοποιήσιμα μέτρα:
• Να πληρώσουν οι εργοδότες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές – με ξεκίνημα τα 8,2 δις ευρώ που κατά τον πρόεδρό του, χρωστάνε οι 300 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στο ΙΚΑ. Όσοι δεν συμμορφωθούν ή όσοι δεν μπορούν, να κατάσχονται οι καταθέσεις και η ιδιοκτησία τους – με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το κράτος ή κάποια ΔΕΚΟ μπορεί να κατάσχει από τους προσωπικούς λογαριασμούς μέχρι και το σπίτι ενός εργαζόμενου που έχει ληξιπρόθεσμα χρέη.
• Να καταβληθούν πίσω στα ταμεία τα 13 δις ευρώ που χάθηκαν με το PSI του 2012, εξοικονομώντας χρήματα από την άμεση διαγραφή του εξωτερικού χρέους. Για αρχή, τα 6,7 δις ευρώ που προβλέπεται να καταβληθούν από τον προϋπολογισμό του 2015 για τόκους του ελληνικού δημοσίου. Αντί να πάνε στις τράπεζες, να πάνε στα ταμεία.
• 10 δις ευρώ θα έρθουν στα ταμεία αν γυρίσουν στις δουλειές τους οι εργαζόμενοι στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και οι μισθοί (και μαζί οι εισφορές των εργοδοτών) στα προ κρίσης επίπεδα. Θα χρειαστεί να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις στο ΙΚΑ, ώστε να μπορέσει να ξαναστηθεί ένας μηχανισμός που κάτω από εργατικό έλεγχο να βάλει τέλος στην μαύρη εργασία.
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ
Όπως διαβάσατε στο παραπάνω άρθρο για όλα φταίει ο Καπιταλισμός γενικώς και αορίστως…και σε καμμία περίπτωση η Τοκογλυφική Ολιγαρχία και η Τραπεζική της Ληστοσυμμορία.
Πρόκειται δηλαδή για μία τυπική Σοσιαλιστο – Μαρξιστική Ανάλυση που αφήνει στο απυρόβλητο το αφεντικό των Σοσιαλιστών και των Κομμουνιστών, ως συνήθως.
Ενώ ολόκληρος ο Πλανήτης χρωστάει χιλιάδες τρισεκατομμύρια στην Τοκογλυφική Ολιγαρχία και στην Τραπεζική της Ληστοσυμμορία που ετοιμάζεται να βυθίσει την ανθρωπότητα σε έναν νέο Εγκληματικό Μεσαίωνα, κανένας δεν μιλάει γι’ αυτήν με το όνομά της, αλλά την αναφέρουν γενικώς και αορίστως σαν Ελίτ ή Αγορές ή Θεσμοί…
Μπορεί κάποιος να μου πει, τι φόρους έχουν πληρώσει στο Ελληνικό Κράτος τα τελευταία 70 χρόνια, οι Ανώνυμες Εταιρίες: Τράπεζα της Ελλάδος, Εθνική Τράπεζα και όλες οι άλλες Εμπορικές τους Τράπεζες ;;;
Ι.Α. ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΣΤΑΜΕΔΕ